PENETRANT MUAYENESİ(PT);
Yüzey gerilimi düşük (ıslatma kabiliyeti yüksek) sıvılar kullanarak, malzeme yüzeyinde açık olan süreksizliklerin tespit edilmesi amacıyla kullanılır. Kontrol edilecek yüzeyinin altında kalan veya herhangi bir nedenle yüzeye açıklığı kapanmış bulunan hatalar bu metotla tespit edilemez. Ayrıca muayene parçasının çok gözenekli bir yapıya sahip olması da bu metotla tespit olanağını ortadan kaldırır.
Metot, penetrant ara temizleyici ve geliştiriciden oluşan ürün kombinasyonları kullanılarak gerçekleştirilir. Metodun prensibi, penetrant sıvının yüzeye açık süreksizliğe nüfuz etmesi, fazla penetrantın yüzeyden uzaklaştırılması ve nüfuz eden penetrant sıvının geliştirici vasıtası ile sızdığı süreksizlikten çekilerek görünür hale gelmesidir.
Görünür Dye-Penetrant muayene ve Fluorescent Dye-Penetrant muayene olmak üzere iki yöntemde yapılır.
- Kullanılan ASME Standartları
- ÖASME V Artıcle 6
Kullanılan EN ve ISO Standartları;
- TS EN ISO 3452-1 (Eski TS EN 571-1 ) - Tahribatsız muayene- Penetrant muayenesi- Bölüm 1: Genel kurallar
- TS EN ISO 3452-2 - Tahribatsız muayene - Penetrantla muayene - Bölüm 2: Penetrant maddelerinin deneyi
- TS EN ISO 3452-3 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 3: Referans muayene blokları
- TS EN ISO 3452-4 - Tahribatsız muayene - Penetrant muayenesi - Bölüm 4: Cihazlar
- TS EN ISO 3059 Tahribatsız muayene - Penetrantla muayene ve manyetik parçacıkla muayene - İnceleme şartları
Kaynaklar;
- TS EN ISO 23277 (Eski TS EN 1289 ) - Kaynakların tahribatsız muayenesi-Kaynakların penetrant muayenesi-Kabul seviyeleri
Dökümler;
- TS EN 1371-1 - Döküm-Sıvı penetrant muayenesi-Bölüm 1:Kum, basınçsız ve düşük basınçlı kalıp dökümler
- TS EN 1371-2 - Dökümler-Sıvı penetrant muayenesi-Bölüm 2: Hassas dökümler
ÇELİK DÖVMELER;
- TS EN 10228-2 - Dövme çeliklerin tahribatsız muayenesi- Bölüm 2: Penetrant muayenesi
ÇELİK BORULAR;
- TS EN ISO 10893-4 (EskiTS EN 10246-11) - Çelik boruların tahribatsız muayenesi - Bölüm 4: Yüzey kusurlarının tespiti için dikişsiz ve kaynaklı çelik boruların sıvı penetrant muayenesi
SIVI PENETRANT TEST YÖNTEMİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ;;
- Diğer yöntemlere göre çok daha ekonomiktir,
- Uygulaması ve değerlendirilmesi diğer yöntemlere göre daha basittir,
- İnce ve bitişik süreksizliklere karşı çok duyarlıdır
- Metal ve metal dışı malzemelere uygulanabilir,
- Yüzeydeki ve yüzeye acık süreksizlikler konumu ne olursa olsun tek işlemle tespit edilebilir.
SIVI PENETRANT TEST YÖNTEMİNİN KISITLAMALARI;
- Test yüzeyi bütün kirliliklerden (yağ, gres, boya, pas v.b.) arındırılmış olmalıdır,
- Sadece yüzey ve yüzeye açık süreksizlikler tespit edilebilir,
- Gözenekli malzemelere uygulanamaz ve çok pürüzlü yüzeylerde uygulanması zordur,
- Test işleminden sonra malzeme yüzeyinin temizlenmesi gerekir,
- Yüzey Hatalarının Tespiti içindir.